Lekcja
Temat: Budowa komputera PC.
1.
Komputer (z ang. computer od łac. computare - obliczać, dawne
nazwy: mózg elektronowy, elektroniczna maszyna cyfrowa, maszyna
matematyczna) - urządzenie elektroniczne służące do przetwarzania
wszelkich informacji, które da się zapisać w formie ciągu cyfr albo
sygnału ciągłego.
Najpopularniejszym obecnie rodzajem komputera jest stacjonarny
komputer osobisty (desktop), z tego powodu potocznie traktowany jest
jako synonim komputera w ogóle.
2.Budowa komputera:
Płyta główna:
Płyta główna (ang. motherboard, mainboard) najczęściej zielona, prostokątna płyta na której umieszcza się następujące układy elektroniczne komputera:
- RAM (ang. Random Access Memory) - podstawowy rodzaj pamięci
cyfrowej. Choć nazwa sugeruje, że oznacza to każdą pamięć o bezpośrednim
dostępie do dowolnej komórki pamięci (w przeciwieństwie do pamięci o
dostępie sekwencyjnym, np. rejestrów przesuwających), nazwa ta ze
względów historycznych
oznacza tylko te rodzaje pamięci o bezpośrednim dostępie, które mogą
być też zapisywane przez procesor, a wyklucza pamięci ROM (tylko do
odczytu), pomimo iż w ich przypadku również występuje swobodny dostęp do
zawartości.
W pamięci RAM przechowywane są aktualnie wykonywane programy i
dane dla tych programów oraz wyniki ich pracy. Zawartość większości
pamięci RAM jest tracona kilka sekund po zaniku napięcia zasilania,
niektóre typy wymagają także odświeżania, dlatego wyniki pracy programów
muszą być zapisane na innym nośniku danych. Pamięć RAM jest stosowana głównie jako pamięć operacyjna komputera, jako
pamięć niektórych komponentów (procesorów specjalizowanych) komputera
(np. kart graficznych, dźwiękowych, itp.), jako pamięć danych
sterowników mikroprocesorowych.
- ROM (ang. Read-Only Memory - pamięć tylko do odczytu) - rodzaj
pamięci urządzenia elektronicznego, w szczególności komputera. Zawiera
ona stałe dane potrzebne w pracy urządzenia np. procedury startowe
komputera, czy próbki przebiegu w cyfrowym generatorze funkcyjnym.
Z pamięci tej dane można tylko odczytywać. Są w niej przechowywane
podstawowe dane, które muszą zostać zachowane nawet jeśli urządzenie nie
jest zasilane.
W normalnym cyklu pracy urządzenia pamięć ta może być
tylko odczytywana. Przygotowanie, poprzez zapis informacji do pamięci,
wykonywane jest w zależności od rodzaju pamięci.![](http://www.budowakomputera.kgb.pl/ROM.png)
- BIOS,
- Chipset,
- Procesor (CPU - Central Processing Unit) jest to centralna
jednostka obliczeniowa, a więc serce każdego komputera. To właśnie on
zajmuje się wykonywaniem uruchamianych programów i przetwarzaniem
danych. Tak naprawdę na mikroprocesor składa się wiele zintegrowanych
układów scalonych. Procesor centralny składa się z trzech części:
arytmometru, czyli jednostki arytmetyczno-logi - cznej (ALU-ang.
Arithmetic and Logic Unit), jednostki sterującej oraz rejestrów.
W arytmometrze odbywają się wszystkie obliczenia realizowane
przez komputer. Jednostka sterująca odpowiada natomiast za dostarczanie
arytmometrowi danych do obliczeń z pamięci operacyjnej, przekazanie
wyników z powrotem do pamięci oraz za właściwą kolejność przetwarzania
danych. Rejestr składa się z niewielkich komórek pamięci, w których
przechowuje się adresy wybranych miejsc pamięci operacyjnej oraz dane i
wyniki obliczeń. W wyróżnionym rejestrze nazywanym licznikiem rozkazów
jest umieszczany adres miejsca w pamięci wewnętrznej zawierającego
bieżące zakodowane polecenie dla procesora. Procesor centralny w pełni
nadzoruje pracę komputera, której najmniejszą jednostką jest cykl
rozkazowy. Transfer informacji
między poszczególnymi sekcjami procesora odbywa się za pomocą
magistral. Oddzielne kanały są przeznaczone dla danych (magistrala
danych), a oddzielne dla instrukcji przesyłanych między ALU i
kontrolerem (magistrala kontrolera). Magistrala adresowa służy z kolei
do przekazywania informacji między jednostką arytmetyczno-logiczną, a
rejestrem. Procesor wyposażony jest także w zegar wyznaczający jego
własną częstotliwość, z jaką odbywają się wszystkie przeprowadzane w nim
operacje. Im wyższa częstotliwość taktowania, tym procesor jest
szybszy. Do skomplikowanych obliczeń matematycznych starszego typu
procesory 386 lub 486 potrzebowały wsparcia w postaci koprocesora
matematycznego. Jest on wyspecjalizowany w obliczeniach arytmetycznych
i odciąża głowny procesor przy dokonywaniu szczególnie dużej liczby
obliczeń. ![](http://www.budowakomputera.kgb.pl/Procesor.png)
- Gniazdo procesora,
- Gniazda rozszerzeń PCI,
- Złącza EIDE.
Na krawędzi płyty głównej znajdują się łącza portów szeregowych,
równoległego portu klawiatury, myszy oraz portu USB, sloty (gniazda
karty graficznej, muzycznej, TV itp.).
BIOS jest to program zapisany w pamięci ROM. Testuje on sprzęt po
włączeniu komputera, uruchamia system operacyjny, kontroluje transfer
danych pomiędzy komponentami tj. dysk twardy, procesor czy napęd CD-ROM.
Za pomocą wbudowanego w BIOS programu SETUP można zmieniać standardowe
ustawienia BIOSu np. parametry podłączonych dysków twardych lub
zachowanie komputera po jego włączeniu.
Gniazda rozszerzeń PCI (Peripherial Components Interconnect) -
ówczesny standard gniazd rozszerzeń przeznaczonych do kart rozszerzeń
wykonanych w tej architekturze. PCI spełnia normy standardu Plug and
Play, obsługuje bus mastering i może przesyłać dane w porcjach po 32 jak
i 64 bity. Przez PCI urządzenie może przesyłać dane z prędkością do 132
MB/s. W gnieździe rozszerzeń montuje się takie karty rozszerzeń jak:
- Karta sieciowa to urządzenie odpowiedzialne za wysyłanie
i odbieranie danych w sieciach LAN. Każdy komputer, który ma korzystać z
dobrodziejstw sieci, powinien być wyposażony w taką kartę. Każda karta
jest przystosowana tylko do jednego typu sieci (np. Ethernet) i posiada
niepowtarzalny numer, który identyfikuje zawierający ją komputer.
Przydziela go międzynarodowa instytucja pod nazwą IEEE. Każdemu
producentowi przypisuje ona odpowiedni kod i zakres liczbowy. Wytwórca
interfejsu Ethernet tworzy niepowtarzalny adres o długości 48-bitów,
zwany często adresem sprzętowym lub adresem fizycznym. Adres ten jest
nazywany również adresem sterowania dostępem do medium - Media Access
Control (MAC).
![](http://www.budowakomputera.kgb.pl/KartaSieciowa.png)
- Karta muzyczna,
- Karta telewizyjna.
- Karta graficzna często określana też mianem akcelerator grafiki -
element komputera tworzący sygnał dla monitora.
Podstawowym zadaniem karty graficznej jest przechowywanie informacji o
tym jak powinien wyglądać obraz na ekranie monitora i odpowiednim
sterowaniu monitorem. Pierwsze karty graficzne potrafiły jedynie
wyświetlać znaki alfabetu łacińskiego ze zdefiniowanego w pamięci karty
generatora znaków - tryb tekstowy. Kolejna generacja kart graficznych
potrafiła już wyświetlać w odpowiednim kolorze poszczególne punkty
(piksele) - tryb graficzny. Nowoczesne procesory graficzne udostępniają
wiele funkcji ułatwiających i przyśpieszających
pracę programów. Możliwe jest narysowanie odcinka, trójkąta,
wieloboku, wypełnienie ich zadanym kolorem lub wzorem, tzw. akceleracja
2D. Większość kart na rynku posiada również wbudowane funkcje
ułatwiające tworzenie obrazu przestrzeni trójwymiarowej, tzw.
akceleracja 3D.
![](http://www.budowakomputera.kgb.pl/KartaGraficzna.png)
Cache - pamięć buforowa drugiego poziomu jest instalowana na płycie
głównej w sposób umożliwiający jej rozbudowę. Płyty główne wyposażane
są standardowo w pewną określoną ilość pamięci cache L2. Najczęściej
spotykane rozmiary to 256 KB, 512 KB, 1MB, 2MB.
Złącze EIDE - najczęściej stosowany w pecetach kontroler napędów.
EIDE to rozszerzony i ulepszony typ interfejsu IDE, oferujący między
innymi większą szybkość transferu danych (do 17 MB/s).
Gniazdo pamięci SIMM (Single-Inline Memory Module) - jest to
gniazdo w którym umieszcza się "kości" pamięci SIMM. Standard
konstrukcyjny o 32 stykach; szyna danych ma szerokość zaledwie 8 bitów.
Gniazdo pamięci DIMM (Dual-Inline Memory Module) - jest to gniazdo w którym umieszcza się "kości" pamięci DIMM.
Gniazdo zasilania - jest to gniazdo poprzez które doprowadzone jest
napięcie zasilające całą płytę główną i umieszczone na niej elementy.
Dysk twardy służy do trwałego
przechowywania danych. Pojemność dysku twardego mierzona jest
w gigabajtach (GB). Zbudowany jest najczęściej z 2 do 8 talerzy
umieszczonych w specjalnej obudowie chroniącym je przed kurzem itp. Za
pomocą specjalnego silnika są one obracane 5400 lub 7200 razy na 1
minutę. Na powierzchni talerzy znajdują się głowice odczytująco -
zapisujące.
Partycja jest to wydzielony z fizycznego obszaru dysku spójny
fragment, z punktu widzenia logiki komputera, traktowany jest jako
osobne narzędzie (dysk).
Formatowanie dysku jest to przygotowanie dysku do współpracy z wybranym systemem plików, usuwa wszystkie informacje.
FAT (File Allocation Table - tablica alokacji plików)- tablica
opisująca, w których klastrach dysku twardego lub dyskietki magnetycznej
system operacyjny ma szukać każdego z zapisanych na nim plików. FAT
jest tworzony podczas formatowania nośnika danych. Podczas zapisu pliku
informacje o nim są automatycznie zachowywane w tablicy FAT. Potocznie
przez FAT rozumie się FAT16 lub FAT32.
Obudowa komputera to najczęściej metalowa (stalowa lub
aluminiowa) z elementami plastikowymi zamknięta skrzynka w formie
prostopadłościanu, umożliwiająca umieszczenie i zamocowanie
najważniejszych elementów komputera. Nowa obudowa jest sprzedawana
zazwyczaj łącznie z zasilaczem komputera.
Obudowy komputerów typu PC różnią się od siebie wymiarami
i kształtem oraz architekturą. Pod względem wymiarów i kształtów można
obecnie rozróżnić dwa podstawowe rodzaje obudów komputera: desktop oraz
tower, natomiast pod względem architektury są to cztery typy: AT, ATX,
NLX, Mini-PC oraz stosunkowo nowy BTX.
Urządzenie wejścia-wyjścia, urządzenie we/wy, urządzenie I/O (ang. input/output device) służy do komunikacji systemu komputerowego z jego użytkownikiem
lub innym systemem przetwarzania danych. Urządzenie wejścia-wyjścia
służy często do zamiany wielkości fizycznych na dane przetwarzane przez
system lub odwrotnie. Np. mysz komputerowa przetwarza ruch ręki, odbiornik GPS aktualne położenie geograficzne, a monitor komputera przetwarza dane komputerowe na obraz.
Dane wejściowe to te, które są przekazywane do systemu, a dane wyjściowe to te, które z systemu są wysyłane.
- urządzenia wejścia to np.: klawiatura, mysz komputerowa, skaner, dżojstik, mikrofon, odbiornik GPS, czytnik linii papilarnych, kamera internetowa.
- urządzenia wyjścia to np.: monitor, drukarka, głośniki, słuchawki, brzęczyk, ploter.
- urządzenia wejścia i wyjścia to np.: karta sieciowa, modem, ekran dotykowy, moduł Bluetooth, moduł IrDA, złącze USB oraz wszelkie inne nośniki danych z możliwością zapisu i odczytu.
Część urządzeń wejścia-wyjścia znajduje się wewnątrz obudowy systemu (np. jednostki centralnej komputera), często nawet bezpośrednio na płycie głównej.
Natomiast te urządzenia wejścia-wyjścia, które są dołączone do systemu
za pomocą przewodów lub komunikują się w inny sposób (np. za pomocą fali radiowych lub podczerwieni), zwane są urządzeniami peryferyjnymi.
Jak złożyc komputer:
https://www.youtube.com/watch?v=9-kyp7JjiQ4